ଓଡ଼ିଶା ଡ଼ଟ୍ କମ୍ ସମ୍ବାଦଦାତା
ଭୁବନେଶ୍ୱର,ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୪(ଓଡ଼ିଶା ଡ଼ଟ୍ କମ୍), କେତେକ ବୁଦ୍ଧିଜୀବି ଏବଂ ଐତିହାସିକ ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଓଡ଼ିଶା ବୋଲି ଦାବି କରୁଥିବା ବେଳେ ରାଜ୍ୟର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ଐତିହାସିକ ଏହାକୁ ଭୁଲ ବୋଲି ଦାବି କରିଛନ୍ତି ।
ବରିଷ୍ଠ ଐତିହାସିକ କରୁଣା ସାଗର ବେହେରା କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭୁବନେଶ୍ୱର ନିକଟରେ ଥିବା କପିଳେଶ୍ୱରର ଶିଳା ଲେଖାକୁ ଆଧାର କରି ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧ ଓଡ଼ିଶାରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଛନ୍ତି ବୋଲି ଯେଉଁମାନେ ଦାବି କରୁଛନ୍ତି ସେଥିରେ ସତ୍ୟତା ନାହିଁ ।
“ଏହି ଶିଳାଲେଖକୁ ସତ୍ୟ ନୁହେଁ ବୋଲି ୧୯୮୦ ମସିହାରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଶିଳାତତ୍ୱବିଦ ଡ଼ି.ସି.ସିରକାର ବମ୍ବେ ଠାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିବା ଭାରତୀୟ ଇତିହାସ କଂଗ୍ରେସରେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ଶିଳାଲେଖକୁ ଏକ ନକଲି ପ୍ରମାଣ ବୋଲି କହିଥିଲେ ”ବେହେରା ଓଡ଼ିଶା ଡଟ୍ କମ୍ କୁ ଏକ ସାକ୍ଷାତ୍କାରରେ କହିଛନ୍ତି ।
୧୯୯୯ ଡିସେମ୍ବରରେ ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଇତିହାସ ବିଭାଗର ପ୍ରଫେସରଭାବେ ଅବସର ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ବେହେରା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ମଞ୍ଜୁରୀ କମିଶନର ଫେଲୋସିପ୍ ରେ ଇତିହାସ ଏବଂ ପୁରାତତ୍ତ୍ୱ ଉପରେ ଗବେଷଣା କରୁଛନ୍ତି ।
ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧ ନେପାଳର ଲୁମ୍ବିନି ଠାରେ ଜନ୍ମ ହୋଇନଥିବା ସଂପର୍କରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ବଳିଷ୍ଠ ତଥ୍ୟ ସାମନାକୁ ଆସିନାହିଁ । ଷୋଡ଼ଶ ଶତାଦ୍ଧୀରେ ଓଡ଼ିଶା ବୁଦ୍ଧଧର୍ମ ପ୍ରଚାରରେ ବ୍ୟାପକ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି ସତ ତେବେ ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧ ଓଡ଼ିଶାରେ ଜନ୍ମ ହୋଇନଥିଲେ କି ଓଡ଼ିଶା ପରିଦର୍ଶନ କରିନଥିଲେ ବୋଲି ସେ ଦାବି କରିଛନ୍ତି ।
ଓଡ଼ିଶାର ବାଲେଶ୍ୱରରେ ଅଯୋଧ୍ୟା ନାମକ ଏକ ସ୍ଥାନ ରହିଛି । ଦେଶର ବହୁ ସ୍ଥାନରେ ସୀତା ଏନ୍ତୁଡ଼ିଶାଳ ରହିଥିବାବେଳେ ଉକ୍ତ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକୁ ଭଗବାନ ରାମଙ୍କ ଜନ୍ମ ସ୍ଥାନ କୁହାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ । ଠିକ୍ ସେହିପରି ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ ମଥୁରା ନାମକ ଏକ ସ୍ଥାନ ଅଛି । ଉକ୍ତ ସ୍ଥାନକୁ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଜନ୍ମ ସ୍ଥାନ ବୋଲି କୁହାଯାଇପାରିବ କି ବୋଲି ସେ ପ୍ରଶ୍ନ କରିଛନ୍ତି ।
ବଳିଷ୍ଠ ପ୍ରମାଣ ଆଧାରରେ ହିଁ କୌଣସି ସିଦ୍ଧାନ୍ତରେ ଉପନୀତ ହେବା ଉଚିତ । ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ନେପାଳର ଲୁମ୍ବିନୀକୁ ଯାଇଥିଲେ ଓ ସେଠାରେ ଏକ ଶିଳାଲେଖର ସ୍ଥାପନା କରିଥିଲେ । ଲୁମ୍ବିନୀ ବୁଦ୍ଧଙ୍କ ଜନ୍ମ ସ୍ଥାନ ହୋଇଥିବାରୁ ସେ ଉକ୍ତ ସ୍ଥାନ ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିବା ଏହି ଶିଳାଲେଖରେ ଦର୍ଶାଇଛନ୍ତି ବୋଲି ବେହେରା କହିଛନ୍ତି ।
ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ୨୦୦୩ ମସିହାରେ ଚନ୍ଦ୍ରଭାନୁ ପଟେଲଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ସଂଗ୍ରହାଳୟର ଏକ ପନ୍ଦର ଜଣିଆ ଦଳ ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧଦେବଙ୍କ ଜନ୍ମ ଓଡ଼ିଶାରେ ହୋଇଥଲା ବୋଲି ପ୍ରଥମେ ଦାବି କରିଥିଲେ ।
୧୯୨୮ ମସିହାରେ ରାଜ୍ୟର କପିଳେଶ୍ୱରଠାରେ ଏବଂ ୧୯୮୫ରେ ଯାଜପୁରଠାରେ ବୁଦ୍ଧଦେବଙ୍କର ମୂର୍ତ୍ତିର ଅବଶିଷ୍ଟାଂଶ ମିଳିଥିଲା । କପିଳେଶ୍ୱର ନିକଟରେ ଲେମ୍ବେଇ ନାମକ ଗାଁ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ଜନ୍ମସ୍ଥଳୀ ହୋଇଥାଇପାରେ ବୋଲି ସେ ମତ ଦେଇଥିଲେ ।
କପିଳେଶ୍ୱରଠାରେ ଭଗବାନଙ୍କର ରାଜାରୁ ସନ୍ୟାସୀରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହେବାର ଚାରିଟି ଅବସ୍ଥାର ଆକୃତି ମିଳିଛି ବୋଲି ପଟେଲ କହିଥିଲେ । ରାଜ୍ୟ ସରକାର ସେହି ସମୟରେ ପଟେଲଙ୍କ ତଥ୍ୟକୁ ସମର୍ଥନ କରି ଏ ସଂପର୍କରେ ଅଧିକ ଗବେଷଣା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ।
ତେବେ ବେହେରା କବି ଜୟଦେବଙ୍କ ଜନ୍ମ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ନୁହେଁ ଓଡ଼ିଶାରେ ହୋଇଥିବା ସପକ୍ଷରେ ବେଶୀ ଐତିହାସିକ ତଥ୍ୟ ଥିବା କହିଛନ୍ତି ।
(ଓଡିଶା ଡଟ୍ କମ୍)
