କେଦାର ମିଶ୍ର
ଓଡିଆ ପାଂଜିର କଥା ଉଠିଲେ ଆଉ ଦୁଇଟି ନାଁ ଆପେ ଆପେ ଚର୍ଚାକୁ ଚାଲିଆସେ- ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ସିଂହ ସାମନ୍ତ ଓରଫ୍ ପଠାଣୀ ସାମନ୍ତ ଓ ଓଡିଶା କୋହିନୂର୍ ପ୍ରେସ୍ । ପାଂଜିର ଗଣକ ଓ ସଂକଳକ ନୈଷ୍ଠୀକ
ହିନ୍ଦୁ ହୋଇଥିବାବେଳେ ଏହାର ପ୍ରକାଶକ ଜଣେ ଉଦାରବାଦୀ ମୁସଲମାନ। କୋହିନୂର୍ ପାଞ୍ଜି ଓଲଟାଇଲେ ଏହାର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଭାବରେ ଯାହାଂକ ନାମ ଆଖିରେ ପଡେ ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଶେଖ୍ ଅମିନୁଲ୍ଇ ସଲାମ୍।
ଧର୍ମର ସଂକୀର୍ଣତା ଓ ସୀମା ବିଷୟରେ ଆମେ ଅନେକ କଥା ଶୁଣିଛୁ ଓ ଜାଣିଛୁ , ହେଲେ ଧର୍ମର ଉଦାର ସ୍ଵରୂପ ଦେଖିବାକୁ ଶେଖ୍ ଅମିନୁଲ୍ ଇସଲାମଂକ ପରି ଚରିତ୍ରଂକ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ନିହାତି ଜରୁରୀ।
ଅମିନୁଲ୍ ଇସଲାମ୍ କେବଳ ପାଂଜିର ପ୍ରକାଶକ ନଥିଲେ, ବହୁ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମଶାସ୍ତ୍ର ଓ ସଂସ୍କୃତ ଗ୍ରନ୍ଥର ସେ ଥିଲେ ଆଗ୍ରହୀ ପ୍ରକାଶକ । ଭାରତୀୟ ଜୀବନବୋଧରେ ସମନ୍ବୟ ଓ ସହବସ୍ଥାନର ଏକ ଅନନ୍ୟ ଉଦାହରଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିବା ଓଡିଶା କୋହିନୂର ପ୍ରେସ୍ ଓ ଏହାର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଶେଖ ଅମିନୁଲ୍
ଇସଲାମଂକ ସମ୍ପର୍କରେ ସାତୋଟି କଥା-
୧. ଗତ ୮୦ ବର୍ଷ ଧରି ପ୍ରକାଶ ପାଉଥିବା ଓଡିଶା କୋହିନୂର ପ୍ରେସର ପାଂଜି ପଠାଣୀ ସାମନ୍ତଂକ “ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଦର୍ପଣ” ର ତତ୍ତ୍ବ ଓ ସୂତ୍ର ଆଧାରରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଖଡିରତ୍ନ ପରିବାର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାନ୍ତି।
୮୧ ବର୍ଷ ତଳେ କଟକର ଜଣେ ତରୁଣ ମୁସଲମାନ ପ୍ରକାଶକ ଶେଖ୍ ଅମିନୁଲ୍ ଇସଲାମ୍ ଏହି ପାଂଜିର ପ୍ରକାଶନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ , ଯାହାକି ପୁରୀ ମୁକ୍ତି ମଣ୍ଡପ ପଣ୍ଡିତ ସଭା ଦ୍ଵାରା ଅନୁମୋଦନ ଲାଭ କରିଥିଲା ।
ଗତ ୮୧ ବର୍ଷ ଧରି କୋହିନୂର ପାଂଜି ଓଡିଶାର ଅନ୍ୟତମ ବିଶୁଦ୍ଧ ଓ ନିର୍ଭୁଲ ପଂଜିକା ଭାବରେ ସ୍ଵୀକୃତି ହାସଲ କରିଛି ।
୧୯୨୮ ରେ ଅଳ୍ପ କେତେଜଣ ଉତ୍ସାହୀ ପ୍ରକାଶକଂକ ଭିତରୁ ଅମିନୁଲ୍ କଟକରେ ଏକ ପ୍ରେସ୍ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ। ଏହି ପ୍ରେସ୍ ର ଯଶଗାନ କରି ସଂସ୍କୃତ ପଣ୍ଡିତ ମାନେ କହନ୍ତି – “ ବିଦ୍ବତବିଷ୍ଣୁ ଯୁତପ୍ରସାଦ ଗଣନା ଶୁଦ୍ଧା….ତାଂ କୋହେନୂର ମୁଦ୍ରଣାଳୟ ପତି ନିର୍ମାତି ..
୩. ଜଣେ ମୁସଲମାନ୍ ପ୍ରକାଶକଂକ ଦ୍ବାରା ପ୍ରକାଶିତ ଏହି ପାଂଜିକୁ ହିନ୍ଦୁ ବ୍ରାହ୍ମଣ ମାନନ୍କର ସବୁଠୁ ବଡ ସଭା ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିର ମୁକ୍ତି ମଣ୍ଡପ ସଭା ସ୍ବୀକୃତି ପ୍ରଦାନ କରିବା ଏକ ବିରାଟ ଅବଦାନ ।ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିର ର ପୂଜା ପାର୍ବଣ ଓ ଯାନୀ ଯାତ୍ରା ର ଦିନ ଘଡି ନିର୍ନୟରେ କୋହିନୂର ପାଂଜିର ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ ଭୂମିକା ରହି ଆସିଛି ।
୪. ଅମିନୁଲ୍ କେବଳ ପାଂଜିର ପ୍ରକାଶକ ନଥିଲେ, ବହୁ ସଂସ୍କୃତ ଧର୍ମଗ୍ରନ୍ଥ ର ସମ୍ପାଦନ ଓ ପ୍ରକାଶନ କାର୍ଯ୍ୟ ସେ କରିଛନ୍ତି । ପଣ୍ଡିତ କୁଂଜବନ ତ୍ରିପାଠୀ ଓ ପଣ୍ଡିତ ରଘୁନାଥ ମିଶ୍ରଂକ ସମ୍ପାଦନାରେ ବହୁ ଗ୍ରନ୍ଥ ସେ ଛାପିଥିଲେ ।
୫. ସଂସ୍କୃତ ବ୍ୟତୀତ ସେ ଥିଲେ ଓଡିଶାର ପ୍ରଥମ ସାନ୍ତାଳି ପ୍ରକାଶକ । ୧୯୩୨ ମସିହାରେ ସାନ୍ତାଳି ଭାଷା ର ମହାନ ସାରଥୀ ଓ ଅଲଚିକି ଲିପିର ସ୍ରଷ୍ଟା ରଘୁନାଥ ମୁର୍ମୂଂକ ନାଟକ “ବିଦୁ ଚାଦାନ” କୁ ଅମିନୁଲ୍ପ୍ର କାଶ କରିଥିଲେ।
ସାନ୍ତାଳି ଆଜି ଏକ ପୂର୍ନାଂଗ ଭାଷାର ସାମ୍ବିଧାନିକ ମର୍ୟଦା ପାଇଲା ପରେ ମଧ୍ୟ ସାନ୍ତାଳି ପ୍ରକାଶକ ବାହାରି ନାହାନ୍ତି ।ଅଥଚ ୮୬ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଏକ ଆଦିବାସୀ ଭାଷାର ବହି ଛାପିବାର ସାହସ ଅମିନୁଲଂକ ପାଖରେ ଥିଲା ।
୬. ସ୍ଵାଧିନତା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ସମର୍ଥନ କରି ବହୁ ଗୀତ, କବିତା ଓ ରଚନା ପ୍ରକାଶ କରି ସେ ବ୍ରିଟିଶ ସରକାରର ବିଷ ଦୃଷ୍ଟିରେ ମଧ୍ୟ ପଡିଥିଲେ।୧୯୩୦ ରେ ତାଂକ ରଚିତ ଓ ପ୍ରକାଶିତ “ଦାଣ୍ଡି ଯାତ୍ରା “ କବିତା ବହି ବ୍ରିଟିଶ ସରକାର ଜବତ କରିଥିଲେ।
୭. ୧୦,ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୫ ରେ ଏହି ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରକାଶକ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ଓ ଜଣେ ମୁସଲମାନ୍ ର ବିୟୋଗରେ ପ୍ରଥମ ଥର ଲାଗି ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିର ମୁକ୍ତି ମଣ୍ଡପ ପଣ୍ଡିତ ସଭା ଶୋକ ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖିଥିଲେ।
ଆଜି ଯେତେବେଳେ ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକତା ଓ ଧାର୍ମିକ ସଂକୀର୍ଣତା କୁ ନେଇ ଦେଶର ରାଜନୀତି ପ୍ରବଳ, ସେହି ସମୟରେ ଶେଖ ଅମିନୁଲ୍ ଇସ୍ଲାମ୍ ଆମ ଆଗରେ ସମନ୍ବୟର ଏକ ଐତିହାସିକ ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ପ୍ରେରଣା ଦିଅନ୍ତି ।
ଓଡିଶା ଡଟ କମ
