ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ

 

କେଦାର ମିଶ୍ର

ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଲୋକ ଜୀବନର ମହାଦେବତା ।ତାଂକର ପୂଜା ବିଧାନ ଓ ଉପଚାରରେ ଲୋକ ଜୀବନର ପ୍ରଭାବ ପ୍ରଛନ୍ନ ଭାବେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ।

ସ୍ନାନ ପୂର୍ଣିମା ପରେ ମହାପ୍ରଭୁଂକ ଶ୍ରୀଅଂଗ ରେ ବାଧା ହୁଏ।ଲୋକାଚାର ରେ ଏହି ସମୟରେ ମହାପ୍ରଭୁନ୍କୁ ଜ୍ବର ହୁଏ।

ଓଡିଶାର ଜନଜୀବନରେ ଏହା ଅଣସର ସମୟ।ଗ୍ରୀଷ୍ମ ପରେ ବର୍ଷା ଆସୁଥିବାରୁ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଗୁଳୁଗୁଳି ସମୟ ।ସ୍ନାନ ମଣ୍ଡପରୁ ମହାସ୍ନାନ ସାରି ହାତୀ ବେଶରେ ଦର୍ଶନ ଦେବା ପରେ ଚତୁର୍ଦ୍ଧା ମୂର୍ତୀ ଆଉ ରତ୍ନ ସିଂହାସନକୁ ନ ଫେରି ଅଣସର ଘର କୁ ବିଜେ କରନ୍ତି ।

ଅଣସର ବିଧି ପ୍ରାୟ ଗୋପନ। ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରର ମୂଳ ସେବକ ଦଇତା ଓ ପତି ସେବକ ମାନେ ଏହି ସମୟରେ ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଂକ ଶ୍ରୀଅଂଗ ଫିଟା ଓ ନବ ଯୌବନ ଲାଗି କରାଇଥାନ୍ତି ।

ଅଣସର ସମୟରେ ଖାଲି ଥିବା ରତ୍ନ ସିଂହାସନରେ ପଟି ଦିଅ ଓ ଦଶାବତାର ଠାକୁର ପୂଜା ପାଆନ୍ତି।ମନ୍ଦିର ବେଢା ଭିତରେ ଚାଲିଥିବା ଏହି ରହସ୍ୟମୟ ନୀତି ସମ୍ପର୍କରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ସ୍ବତ୍ବଲିପି ଯେଉଁ ବର୍ନନା କରିଛି, ତହିଁରୁ କେତୋଟି ପ୍ରମୁଖ କଥା-

୧. ଜେଷ୍ଠ ପୂର୍ଣିମା ରାତିରୁ ଆଷାଢ଼ ଅମାବାସ୍ୟା ରାତି ଯାଏ ଅଣସର ବିଧାନ ଚାଲେ।ସ୍ନାନ ମଣ୍ଡପରୁ ଠାକୁରମାନେ ଅଣସର ଘରକୁ ଆସିଲେ ପରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଂକ ହୀରା ଚିତା, ଶ୍ରୀବଳଭଦ୍ରଂକ ନୀଳା ଚିତା ଓ ମା ସୁଭଦ୍ରାଂକ ମାଣିକ୍ୟ ଚିତାକୁ ଓହ୍ଲାଇ ଦିଆଯାଏ।

କୋଠ ସୁଆଁସିଆ ମାନେ ଗୋଟେ ଦୁଆର ଅଳ୍ପ ଖୋଲା ରଖି ଅଣସର ପିଢ ଚାରିପଟେ ବାଉଁଶ ତାଟି ବେଢେଇ ଦିଅନ୍ତି । ସେଠି ପତି ଓ ଦଇତା ସେବକ ମାନେ ପନ୍ଦରଦିନ ବ୍ୟାପୀ ଅଣସର ଉପଚାର କରନ୍ତି ।

୨. ଏପଟେ ଖାଲି ଥିବା ରତ୍ନ ସିଂହାସନକୁ ଚିତ୍ରକର ସେବାୟତଂକ ଘରୁ ପଟି ରେ ଅଂକା ଚିତ୍ରପଟ ଠାକୁରଂକୁ ବିଜେ କରାଯାଏ ।

ବଳଭଦ୍ରଂକ ପୀଠରେ ବାସୁଦେବ, ସୁଭଦ୍ରାଂକ ପୀଠରେ ଭୁବନେଶ୍ବରୀ ଓ ଜଗନ୍ନାଥନ୍କ ପୀଠରେ ନାରାୟଣ ଚିତ୍ରପଟ ରୂପେ ବିରାଜମାନ ହୁଅନ୍ତି।

ତାଂକ ସହ ରତ୍ନ ସିଂହାସନରେ ଦଶାବତାର ଠାକୁର ରୂପେ ଦୋଳଗୋବିନ୍ଦ, ରାମ, ନୃସିଂହ, ଲକ୍ଷ୍ମୀ,ସରସ୍ବତୀ, କୃଷ୍ଣ ଓ ମଦନ ମୋହନ ପୂଜିତ ହୁଅନ୍ତି ।

୩. ଅଣସର ଘରକୁ ଦଇତା ଓ ପତି ସେବକଂକ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କେହି ପ୍ରବେଶ କରି ପାରିବେ ନାହିଁ । ଏହି ସମୟରେ ପଣା ଓ ଚକଟା ଭୋଗ କରାଯାଏ ।

କେବଳ ଧଳା ଫୁଲ ଛଡା ଅନ୍ୟକିଛି ଲାଗି କରାଯାଏ ନାହିଁ ।ଚକଟା ଭୋଗରେ ଧୁଆ ମୁଗ ଓ ପଣସ ଲାଗି ହୁଏ ।
୪. କୃଷ୍ଣ ପଂଚମୀ ତିଥିରେ ଫୁଲରୀ ଲାଗି ହୁଏ । ୧୫ ସେର ରାଶି ତେଲରେ ଚୁଆ, କର୍ପୁର ଗୋଳେଇ ଔଷଧି ରୂପେ ଫୁଲରୀ ଲାଗି ହୁଏ।ଓଡିଆ ମଠ ଓ ମନ୍ଦିର ପ୍ରଶାସନ ତେଲ ଯୋଗାଉଥିବା ବେଳେ ଭଣ୍ଡାର ମେକାପ ଚୁଆ କର୍ପୂର ଇତ୍ୟାଦି ଦିଅନ୍ତି।
୫. ଦଶମୀ ତିଥିରେ ଅଣସର ଚକା ଉପରେ ଠାକୁର ମାନେ ବିଜେ କରନ୍ତି। ତିନୋଟି କାଠ ଚକା ଦଇତା ମାନେ ଅଣସର ପିଠ କୁ ଆଣି ଟା ଉପରେ ମୂର୍ତୀମାନଂକୁ ବସାଯାଏ । ଏହା ଚକା ଦଶମୀ ବା ଅଣସର ଚକା ବିଜେ ନାମରେ ବିଖ୍ୟାତ ।
୬. ଏକାଦଶୀ ଦିନ ୧୫ ସେର ଚନ୍ଦନ କାଠ ଘୋରା ହୋଇ ଘଟୁଆରୀମାନେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତି ।ଏହି ଚନ୍ଦନ କାଠ ରାଘବଦାସ ମଠ ଓ ମନ୍ଦିର ପ୍ରଶାସନ ଯୋଗାନ୍ତି ।ଚାରି ଦିନ ଧରି ଘତୁଆରୀ ମାନେ ଚନ୍ଦନ ଘୋରୀ ରଖିଥାନ୍ତି।

ଏକାଦଶୀ ଦିନ ଏହା ମନ୍ଦିରକୁ ଆସେ।ଚନ୍ଦନରେ କର୍ପୂର ଓ କେଶର ବଟା ହୋଇ ଗୋଳା ଯାଏ । ଶ୍ରୀଅଂଗରେ ଏହି ଚନ୍ଦନ ଲାଗି ପରେ ରାଘବଦାସ ମଠ ଖଇ,କୋରା,କଦଳୀ,ପଣସ ଓ ଆମ୍ବ ଭୋଗ ଲାଗି କରାନ୍ତି ।
୭. ଅଣସର ଦ୍ବାଦଶୀ ରେ ରାଜଭୋଗ ହୁଏ। ଗଜପତିଂକ କୁଟୁମ୍ବରେ ଯେତିକି ଲୋକ ସେତିକିଟି ରୂପା ଥାଳି ମନ୍ଦିରକୁ ଆସେ।ସେଥିରେ ମହାପ୍ରଭୁଂକ ଚନ୍ଦନ ଓ ପାଟ ଡୋର ନେଇ ଦଇତା ସେବକ ମାନେ ଗଜପତିଂକ ପ୍ରାସାଦକୁ ଯାନ୍ତି। ଏହାକୁ ରାଜଭୋଗ ଦ୍ବାଦଶୀ କୁହାଯାଏ।
୮. ଅଣସର ତ୍ରୟୋଦଶୀ ଦିନ ଖଡୀ ଓ ଖଳି ଲାଗି ହୁଏ। ବର୍ଷେ ବ୍ୟବଧାନରେ ଏହା ଜଗନ୍ନାଥ ଓ ବଳଭଦ୍ର ଲାଗି ହୁଅନ୍ତି। ତେବେ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଂକ ଅଂଗରେ ଏହା ପ୍ରତି ବର୍ଷ ଲାଗି ହୁଏ ।

ଏହାକୁ ଶ୍ରୀ ପୟର ପୂଜା ବୋଲି ମଧ୍ୟ କୁହନ୍ତି।ଦୁଇ ମହଣ ଗହମ ଚୁରା ହୋଇ ଖଲି ପ୍ରସାଦ ତିଆରି ହୁଏ ।
୯. ଚତୁର୍ଦଶୀ ରାତ୍ରରେ ଚତୁର୍ଦ୍ଧା ମୂର୍ତୀ ନବ ଯୌବନ ବେଶ ଧାରଣ କରି ନେତ୍ରୋତ୍ସବ ଲାଗି ବିଜେ ହୁଅନ୍ତି । ଗତ ପନ୍ଦର ଦିନ ଧରି ରତ୍ନ ସିଂହାସନରେ ପୂଜା ପାଉଥିବା ପଟି ଦିଅ ଓ ଦଶାବତାର ଠାକୁର ମାନେ ନିଜ ନିଜ ସ୍ଥାନ କୁ ଫେରି ଆସନ୍ତି।

ରଥଯାତ୍ରା ପୂର୍ବ ରୁ ଅଣସର ପରେ ଏହାକୁ ନବଯୌବନ ଦର୍ଶନ ବା ନେତ୍ରୋତ୍ସବ ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।
୧୦. ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅଣସର ୧୫ ଦିନ ଲାଗି ହେଉଥିବା ବେଳେ ନବ କଳେବର ବିଧାନ ସମୟରେ ଏହା ୪୫ ଦିନ ବ୍ୟାପୀ ହୋଇଥାଏ ।

ଏହି ଅବସରରେ ନୁଆ ଦାରୁବିଗ୍ରହ ଅଣସର ଘରେ ନିର୍ମିତ ହୁଅନ୍ତି ଓ ପୁରୁଣା ବିଗ୍ରହ୍ଂକୁ ପାତାଳୀ କରାଯାଏ । ଏହା ପ୍ରତି ୧୪ ବା ୧୯ ବର୍ଷରେ ଥରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ।

ଓଡ଼ିଶା ଡ଼ଟ୍ କମ୍ : ସ୍ନିଗ୍ଧା ରାୟ

ଭଦ୍ରକ, ଜାନୁୟାରୀ ୨(ଓଡ଼ିଶା ଡ଼ଟ୍ କମ୍) ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଦର୍ଶନ ପ୍ରଚାର ସମିତ ପକ୍ଷରୁ ତ୍ରୟୋଶ ବାର୍ଷିକ ଉତ୍ସବ ଓ ନେତ ଉଡାଣ ଉତ୍ସବ ଦୁଇଦିନ ବ୍ୟାପୀ ମହା ସମାରୋହରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ
ହୋଇଯାଇଛି ।

ସନ୍ଥିଆ ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କ ସହଯୋଗରେ ବିଗତ ୪ବର୍ଷ ଧରି ବାଇପାସ୍ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ପରିସରରୁ ସନ୍ଥଦିଆଡି ସ୍ଥିତ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଗୌଡିୟ ମଠ ପରିସରକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ କରାଯାଇ ଏହି ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା ।

ବର୍ଷର ଶେଷ ଦିବସରେ ସମିତିର ମୁଖ୍ୟ ସଂଯୋଜକ ପଣ୍ଡିତ ଭାଗିରଥି ନନ୍ଦ ଶର୍ମାଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଏକ ସେବକ ମିଳନ ମଂଚ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

ମଂଚ ଉଦଘାଟକ ଭାବରେ ସନ୍ଥିଆ ମନମୋହନ ଜୀୟୁ ମଠର ମଠାଧୀଶ ଆଶିଷ ଗୋସ୍ୱାମୀ ଯୋଗାନ କରି ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ତଥ୍ୟ ଉପରେ ବକ୍ତବ୍ୟ ରଖିଥିଲେ ।

ପରେ ପରେ ଭଜନ ସମାରୋହ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।ଉତ୍ସବରଦ୍ୱିତୀୟ ିବସରେ ଷୋଡଶୋପଚାର ପୂଜା ସହ ଯଜ୍ଞ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସମିତିର ଉପଷ୍ଟୋ ନିଶାକର ସାହୁଙ୍କ ଯଜମାନତ୍ୱରେ ସଂପନ୍ନ ହୋଇଥିଲା ।

ବିଶ୍ୱଶାନ୍ତି ଭ୍ରାତୃପ୍ରେମ ସଂକୀର୍ତନ ପଯାତ୍ରା ଗୌଡିୟ ମଠର ମହନ୍ତ ସିଦ୍ଧାନ୍ତୀ ମହାରାଜଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ବାଇପାସସ୍ଥିତ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରରୁ ବାହାରି ଭଦ୍ରକ ସହର ପରିକ୍ରମା କରି ସନ୍ଥିଆସ୍ଥିତ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଗୌଡିୟ ମଠରେ ପହଂଚିଥିଲା ।

ଏହି ପଟୁଆରରେ ପ୍ରଚାର ସମିତିର ଶାଖା ମଣ୍ଡଳୀ ବାଲେଶ୍ୱର, ଜଳା, କେନ୍ଦ୍ରାପଡା ସହ ସ୍ଥାନୀୟ
ଅର୍ଣ୍ଣପାଳ, ଅପର୍ତିବିନ୍ଧା, ଗୁଜିରଡା ଗ୍ରାମରୁ ବହୁ ମହିଳା ପୁରୁଷ ସହଯୋଗ କରିଥିଲେ ।

ଓଡ଼ିଶା ଡ଼ଟ୍ କମ୍

ଓଡ଼ିଶା ଡ଼ଟ୍ କମ୍ ସମ୍ବାଦଦାତା

ପୁରୀ, ନଭେମ୍ବର ୧୦(ଓଡ଼ିଶା ଡ଼ଟ୍ କମ୍) ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଗର୍ବ ଓ ଗୌରବ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ମର୍ଯ୍ୟ।ଦ। ରକ୍ଷା ପାଇଁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସୁରକ୍ଷା ଅଭିଯାନ ପକ୍ଷରୁ ଗୁରୁବାର ସ୍ୱାଭିମାନ ଯାତ୍ରାର ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଛି ।

ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରୁ ଆଜ୍ଞାମାଳ ଗ୍ରହଣ ଏବଂ ସଂକୀର୍ତନ ମଣ୍ଡଳି ସହ ମନ୍ଦିର ପରିକ୍ରମା ପରେ ସାଧାରଣ ସଭା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

ସରକାରଙ୍କ କମ୍ପାନୀ ପ୍ରୀତି ଆଜି ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ଆରାଧ୍ୟ ତଥା ସ୍ୱାଭିମାନର ପ୍ରତୀକ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ସ୍ଥିତିକୁ ସଂକଟାପନ୍ନ କରିଛି, ତାଙ୍କ ମର୍ଯ୍ୟ।ଦ। ରକ୍ଷା ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଓଡ଼ିଆ ପ୍ରତିଜ୍ଞାବଦ୍ଧ ହେବାକୁ ଏହି ଅବସରରେ ଉପସ୍ଥିତ ବକ୍ତାମାନେ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଛନ୍ତି ।

ସରକାର ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଅମୃତ ମଣୋହୀ ଜମିକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ବିନିଯୋଗ କରିବା ପରିବର୍ତେ ଏକ ଘରୋଇ କମ୍ପାନୀକୁ ବିକ୍ରିକରି ସେଥିରୁ ମିଳିଥିବା ଅର୍ଥର ସୁଧରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ସର୍ବାଙ୍ଗିନ ଉନ୍ନତି ତଥା ପୂଜାପାଠ କରାଯିବା, ଏହାଠାରୁ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ପାଇଁ ଆଉ ଅଧିକ ଲଜ୍ୟାକର ବିଷୟ ହୋଇନପାରେ ବୋଲି ସେମାନେ କହିଛନ୍ତି ।

ଏହି ସ୍ୱାଭିମାନ ଯାତ୍ରା ସମସ୍ତ ୩୦ଟି ଜିଲ୍ଲାକୁ ଯିବ ବୋଲି ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସୁରକ୍ଷା ଅଭିଯାନର ଆବାହକ ଉମାବଲ୍ଲଭ ରଥ ଏକ ବିଜ୍ଞପ୍ତିରେ କହିଛନ୍ତି । ଶୁକ୍ରବାର ଏହି ଯାତ୍ରା ନିଆଳି ଫୁଲନଖରା ସାଲେପୁର ଦେଇ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ାରେ ପହଂଚିବ ।

ଓଡ଼ିଶା ଡ଼ଟ୍ କମ୍

ଓଡ଼ିଶା ଡ଼ଟ୍ କମ୍ ସମ୍ବାଦଦାତା

ପୁରୀ, ନଭେମ୍ବର ୯(ଓଡ଼ିଶା ଡ଼ଟ୍ କମ୍) ବ୍ୟାପକ ସୁରକ୍ଷା ସତ୍ୱେ ପୁରୀ ସ୍ଥିତ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦରକୁ ପୁଣି ଜଣେ ବିଦେଶୀ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ପ୍ରବେଶ କରିଥିବା ବେଳେ ତାଙ୍କୁ ଅଟକ ପରେ ଛାଡ଼ି ଦିଆଯାଇଛି ।

ମଙ୍ଗଳବାର ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା କେପ୍ଟାଉନର କ୍ରିସେନ୍ ସିଂହଦ୍ୱାରା ସୁରକ୍ଷା ବଳୟ ଡେଇଁ ଜଗମୋହନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯିବା ପରେ ସେଠାରେ ସେବାୟତମାନେ ତାଙ୍କୁ ଧରିଥିଲେ, ପୋଲିସ ବୁଧବାର କହିଛି ।

ତୁରନ୍ତ ତାଙ୍କୁ ସିଂହ୍ୱାର ଥାନାରେ ଅଟକ ରଖାଯାଇଥିଲା । ପୋଲିସ ତାଙ୍କୁ ପଚରା ଉଚରା କରିବା ପରେ ସେ ଅଜ୍ଞାତ ବଶତଃ ମନ୍ଦିରରେ ପଶିଥିବା କହିଥିଲେ ଓ ପୋଲିସ ତାଙ୍କୁ ଛାଡ଼ି ଦେଇଥିଲା ।

ତେବେ କାର୍ତିକ ମାସ ଅବସରରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ଭକ୍ତଙ୍କ ଭିଡ଼କୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ବ୍ୟାପକ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିବା ବେଳେ କିଭଳି ଜଣେ ବିଦେଶୀ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଏହାମଧ୍ୟକୁ ପ୍ରବେଶ କରିପାରିଲେ ତାହା ସାଧାରଣରେ ଉଦ୍ବେଗ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି ।

ଓଡ଼ିଶା ଡ଼ଟ୍ କମ୍