ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ସାମ୍ବୀଧାନିକ ବିଧି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଆଧାରରେ ନାଗରିକଙ୍କ ପ୍ରତି ନିର୍ବାଚିତ ସରକାରଙ୍କ ଉତ୍ତରଦାୟୀତ୍ୱ ନ୍ୟସ୍ତ କରାଯାଇଛି । ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା, ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ , ଗମନାଗମନ ପରି ମୌଳିକ ସେବା ପାଇଁ ଭିତ୍ତିଭୂମି ତିଆରି ଓ ପରିଚାଳନା କରିବା ତାରି ଭିତରୁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଦାୟୀତ୍ୱ । ଆମ ରାଜ୍ୟ ପରିପ୍ରେକ୍ଷିରେ ଯଦି ଆଲୋଚନା କରିବା, ନିକଟର କିଛି ଘଟଣାବଳି ପ୍ରମାଣିତ କରୁଛି ଯେ, ସରକାର ଇଚ୍ଚାକୃତଭାବେ ଏସବୁରୁ ଓହରି ଯାଉଛନ୍ତି ।
ଏହା ଦ୍ୱାରା ବେସରକାରୀ ଓ ଲାଭଖୋର ଅନୁ ନମାନେ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଅବା ପରୋକ୍ଷରେ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ ହେଉଛନ୍ତି । ସରକାରୀ ଅନୁ ।ନ ଠିକ ନୁହେଁ ଓ ଘରୋଇ ପରିଚାଳିତ ଅନୁ ।ନମାନେ ଭଲ ଏପରି ଏକ ଇଚ୍ଛାକୃତ ଭ୍ରମ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଉଛି । ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାର ସ୍ଥିତି ଏହାର ଏକ ନଗ୍ନ ଉଦାହରଣ । ଗୋଟିଏ ପାଶ୍ୱର୍ରେ ପିଲାଙ୍କ ଅଭାବ ଦର୍ଶାଇ ଗତ ଦୁଇ ବର୍ଷରେ ପ୍ରାଥମିକ ଓ ଉଚ୍ଚ ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ତରରେ ପ୍ରାୟ ୧୫୦୦ ବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ବନ୍ଦ କରିଦିଆଯାଇ ସାରିଲାଣି ।
ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଆହୁରି ବିଦ୍ୟାଳୟ ବନ୍ଦ ହେବାର ଆଶଂକା ଅଛି । ଅପରପକ୍ଷରେ ଗାଁ ଗହଳି, ସାହି ବସ୍ତି ସବୁଠି ଘରୋଇ ପରିଚାଳିତ ବିଦ୍ୟାଳୟ ବ୍ୟାପକ ଭାବେ ଖୋଲିଚାଲିଛି । ଶିକ୍ଷା ଅଧିକାର ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମାନ ପୁରଣ ଆଧାରରେ ସ୍ୱୀକୃତି ପ୍ରମାଣ ପତ୍ର ପାଇଲେ ଯାଇ ଏହି ବିଦ୍ୟାଳୟ ପରିଚାଳିତ ହେବାକଥା । ହେଲେ ରାଜ୍ୟରେ ଏବେ ବି ଚାରି ହଜାରରୁ ଉଦ୍ଧ୍ୱର୍ ଘରୋଇ ବିଦ୍ୟାଳୟ ବିନା ସ୍ୱୀକୃତି ପ୍ରମାଣ ପତ୍ରରେ ଚାଲିଥିଲେବି କହିବାକୁ କେହି ନାହାନ୍ତି ।
ଯେତେବେଳେ କେହି କିଛି ପଦକ୍ଷେପ ନେବାକୁ ଚାହିଁଛନ୍ତି ସଂଘ ଗଠନକରି ତାକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରାଯାଇଛି । ଘରୋଇ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଅଘଟଣର ଅଭିଯୋଗ ଆସିଲେ ସରକାର କାର୍ଯ୍ୟାନୁ ।ନ ନେବା ବଦଳରେ ହାତଟେକି ବସୁଛନ୍ତି । ମାନ ପୁରଣ କରୁନଥିବା ବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ବନ୍ଦ କରିବା ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା ଅଧିକାର ଆଇନରେ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅଛି ।
ବେଆଇନ ଭାବେ ପରିଚାଳିତ ଏହି ଘରୋଇ ବିଦ୍ୟାଳୟମାନେ ବନ୍ଦ ହୋଇଗଲେ ଏସବୁରେ ପଢୁଥିବା ପିଲାଙ୍କୁ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଥଇଥାନ କରିବା ଭଳି ବ୍ୟବସ୍ଥା ସରକାରଙ୍କ ନାହିଁ । ପିଲାଙ୍କ ସ୍ୱାର୍ଥର ଦ୍ୱାହି ଦେଇ ଏହି ସବୁ ବିଦ୍ୟାଳୟମାନଙ୍କୁ ବେଆଇନ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟକରିବା ପାଇଁ ଛାଡି ଦିଆଯାଉଛି । ଏପରି ହେଲେ ଗୋଟିଏପଟେ ସରକାରୀ ବିଦ୍ୟାଳୟ ବନ୍ଦ ହେବ ଏବଂ ବେସରକାରୀ ଅନୁ ।ନ ହାତକୁ ଶିକ୍ଷା ଚାଲିଯିବ ।
ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଅବସ୍ଥା ତଦୃପ । ସରକାରୀ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ଚିକିତ୍ସାର ମାନ କମୁଛି । ଅଥଚ ସେହି ଡାକ୍ତର ଘରୋଇ ପରିଚାଳନାରେ ଥିବା ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ଉପଯୁକ୍ତ ଚିକିତ୍ସା ପ୍ରଦାନ କରୁଛି । ବଡ ବଡିଆ ଅଫିସର, ରାଜନେତାମାନେ ବି ଆଉ ସରକାରୀ ଡାକ୍ତରଖାନାକୁ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ଯାଉ ନାହାନ୍ତି । ଫଳରେ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ସରକାରୀ ଡାକ୍ତରଖାନା ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ ରହୁନାହିଁ ।
ଏହାର ସୁଯୋଗ ନେଇ ପୁଞିପତି ମାନେ ଡାକ୍ତରଖାନା ଖୋଲୁଛନ୍ତି । ଏମାନେ କାହାରି ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ନାହନ୍ତି । ନିକଟରେ ଏକ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ନିଆଁ ଲାଗି ଲୋକେ ପ୍ରାଣ ହରେଇଲା ପରେ କିଛି ହଇଚଇ ହେଲା । ଗଣମାଧ୍ୟମର ଚାପ ଓ ଲୋକଙ୍କ ଆକ୍ରୋଶ ହେତୁ ମାଲିକ ଧରା ପଡିଲେ । ହେଲେ ସାରା ରାଜ୍ୟର ବେସକାରୀ ବୈଷୟୀକ ଶିକ୍ଷା ଅନୁ ।ନମାନେ ସଂଘବଦ୍ଧ ଭାବେ ଏହାକୁ ବିରୋଧ କଲେ ।
ସରକାର ଚାପର ବସବର୍ତ୍ତି ହୋଇ ମାଲିକଙ୍କୁ ମୁକୁଲେଇବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେଲେ । ତଦାରଖ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟ ଧିମେଇଗଲା । ଏବେ ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ସରକାରୀ ଡାକ୍ତରଖାନାର ସଜ୍ୟା ସଂଖ୍ୟା ତୁଳନାରେ ବେସରକାରୀ ଡକ୍ତରଖାନାରେ ଅଧିକ ସଜ୍ୟା ରହିଛି । ଏହାର ଅର୍ଥ ବେସରକାରୀ ଅନୁ ।ନମାନଙ୍କ ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ଶ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯାଇ ସାରିଲାଣି ।
ନୀତି ନୀୟମ ମାନୁନଥିବା ଡାକ୍ତରଖାନା ବିରୁଦ୍ଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁ ।ନ ହେଲେ ସଂଘ ବିରୋଧ କରି କାର୍ଯ୍ୟ ବନ୍ଦ କରିବ ଓ ରାଜ୍ୟରେ ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ଠପ ହୋଇଯିବ । ଏପରି ସ୍ଥିତିରେ ସରକାର ଅସହାୟ ନୁହନ୍ତକି? କାଁ ଭାଁ କିଛି ସରକାରୀ ବସକୁ ଛାଡିଦେଲେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ଗମନାଗମନର ମାଧ୍ୟମ ଯଥା ବସ, କାର, ଅଟୋ ଇତ୍ୟାଦି ବ୍ୟକ୍ତି ମାଲିକାନାରେ ଚାଲିଛି ।
ଏସବୁକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ଯଥେଷ୍ଟ ନୀତି ନୀୟମ ଓ ପ୍ରଶାସନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅଛି । ଏହା ସତ୍ୱେ ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ଯାତ୍ରି ପରିବହନ, ଫିଟନେସର ଅଭାବ, ଅଣ ତାଲିମ ପ୍ରାପ୍ତ ଚାଳକ ହେତୁ ପ୍ରତି ବର୍ଷ ଅନେକ ଧନ ଜୀବନ ନଷ୍ଟ ହେଉଛି । ନିକଟରେ ଦେବଗଡ ଓ ଅନୁଗୁଳ ରାସ୍ତାରେ ଘଟିଥିବା ଦୁର୍ଘଟଣା ରାଜ୍ୟକୁ ଦୋହଲାଇ ଦେଇଥିଲା । ସରକାର ତତ୍ପରତା ପ୍ରକାଶ କଲେ ।
ଦୁର୍ଘଟଣା ସ୍ଥଳରୁ ଉଦ୍ଧାର ଏବଂ ତ୍ୱରୀତ ଚିକିତ୍ସା ଉପଲବ୍ଧ କରାଯିବା ଫଳରେ କିଛି ଜୀବନ ବଂଚାଯାଇ ପାରିଲା । ହେଲେ ଦୁର୍ଘଟଣାକୁ ରୋକିବା ଓ ଦୋଶୀକୁ ଦଣ୍ଡ ଦେବାରେ ସରକାର ବିଫଳ ହେଲେ । ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟେଇଥିବା ଡ୍ରାଇଭରର ଗିରଫ ପ୍ରତିବାଦରେ ସାରା ରାଜ୍ୟରେ ଘରୋଇ ପରିବାହନକୁ ଠପ କରି ଦିଆଗଲା । ଏ ତିନୋଟି ଘଟଣା ଗୋଟିଏ କଥା ସୁଚାଉଛି ।
ବେସରକାରୀ ଅନୁ ।ନ ମାନେ ସଂଖ୍ୟାଧିକ ହେଲେଣି ଓ ସେହି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିର୍ଭରଶୀଲତା ତିଆରି କରିସାରିଲେଣି । ଏଣୁ କାର୍ଯ୍ୟାନୁ ।ନ ନେବାକୁ ଚାହିଁଲେବି ସଂଘ ବଦ୍ଧ ଶକ୍ତି ଓ ସେବା ବନ୍ଦ ହେବା ଭୟରେ ସରକାର କିଛି କରି ପାରୁ ନାହାନ୍ତି । କୌଣସି ବି ଜାଗାରେ ସରକାର ନିଜର ଉତ୍ତରଦାୟୀତ୍ୱରୁ ଓହରି ଗଲେ ପୁଞିପତିମାନେ ତାର ଫାଇଦା ନିଅନ୍ତି ।
ଏହା ସେବା କୁ ବ୍ୟବସାୟରେ ପରିଣତ କରିବାର ସୁଯୋଗ ଯୋଗାଏ । ଏପରି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସେବା ଗ୍ରହଣ କାରି ଉପଭୋକ୍ତା ଶୋଷଣର ଶିକାର ହେଲେବି ପ୍ରତିବାଦ କରିବାର ଅବସର ପାଏନାହିଁ । ଆର୍ଥିକ ଅସ୍ୱଚ୍ଛଳ ବର୍ଗ ଏଥିରେ ବିଶେଷ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି । ଏଣୁ ଏକ ଜନମଙ୍ଗଳକାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ସରକାର ସମ୍ବିଧାନ ସ୍ୱୀକୃତ ନିଜ ଉତ୍ତର ଦାୟିତ୍ୱରୁ ଓହରି ଯିବା ଆଦୌ ଶୁଭଙ୍କର ନୁହେଁ ।
ନାଗରିକ ମାନଙ୍କୁ ସର୍ବନିମ୍ନ ମୌଳିକ ସେବା ପ୍ରଦାନକୁ ବୋଝ ନ ଭାବି ଏଥିପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ବ୍ୟୟ ବରାଦ କରାଯାଇ ପାରିଲେ ସାର୍ବଜନୀନ ବ୍ୟବହାର ଉପଯୋଗୀ ଭିତ୍ତିଭୂମୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇ ପାରିବ । ଏହା ସାଧାରଣ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ୱାଭୀମାନପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନ ବଂଚିବାରେ ସହାୟକ ହେବ ।
ଫକିର ଚରଣ ରାଉତ
